Trong khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin, lý thuyết và thực tiễn không được hiểu như hai phạm trù đối lập, mà là hai mức trừu tượng khác nhau trong vòng đời của tri thức kỹ thuật. Ở mức trừu tượng cao, lý thuyết thiết lập các mô hình khái quát, các giả định chuẩn và tập quy tắc tối ưu nhằm mô tả hành vi hệ thống trong điều kiện lý tưởng. Ở mức triển khai, thực tiễn buộc người thiết kế và vận hành phải đưa ra các quyết định mang tính thích nghi, chịu sự chi phối đồng thời của các ràng buộc vật lý, kinh tế và tổ chức. Do đó, phát biểu “Lý thuyết dạy ‘đúng’, thực tế chọn ‘phù hợp’” phản ánh chính xác cơ chế chuyển dịch từ không gian mô hình sang không gian vận hành của các hệ thống kỹ thuật.

Về mặt phương pháp luận, lý thuyết kỹ thuật được xây dựng thông qua quá trình mô hình hóa (modeling), chuẩn hóa (standardization) và lý tưởng hóa (idealization), nhằm cô lập các biến số trọng yếu và thiết lập quan hệ nhân – quả có thể kiểm chứng. Các mô hình như OSI, TCP/IP, kiến...