Trong lịch sử pháp luật, chưa bao giờ một công nghệ lại thách thức toàn diện hệ thống khái niệm, lý thuyết và nguyên tắc nền tảng như trí tuệ nhân tạo tự sinh nội dung (Generative AI). Khi luật dân sự, hình sự, hành chính và thông tin – truyền thông đều được xây dựng dựa trên tiền đề rằng hành vi gây hại có thể quy trách nhiệm cho một cá nhân hay tổ chức nhất định, sự xuất hiện của các mô hình AI phi tuyến tính, khó dự đoán, hoạt động như “hộp đen” đã làm lung lay nền tảng của toàn bộ hệ thống phân bổ trách nhiệm truyền thống. AI không có ý chí, không có động cơ, không có năng lực nhận thức; nó chỉ là cỗ máy sản xuất xác suất. Nhưng tác động của nó lên xã hội – từ hình ảnh giả mạo, deepfake, tin sai lệch, đến lời khuyên pháp lý sai, chẩn đoán y tế ảo, thao túng dư luận – lại thực tế, trực tiếp và có sức ảnh hưởng vượt xa khả năng dự phóng của bất kỳ thiết chế pháp lý nào.

Điều trớ trêu là chính những công nghệ tạo ra khoảng trống trách nhiệm lớn nhất lại được triển khai...